Rusya-Ukrayna Savaşının Enerji ve Tarım Sektörüne Etkisi

Rusya ve Ukrayna arasındaki üç yıllık savaş, enerji sektöründe ve tarımda kritik etkilere yol açtı. Kovid-19 salgını sonrasında tedarik zincirlerinin kırılganlığı tekrar gündeme gelirken, ülkelerin enerji kaynaklarına olan bağımlılıkları tartışma konusu oldu.

Savaş öncesi küresel petrol üretiminin %14’ünü, doğal gaz üretiminin ise %9’unu sağlayan Rusya, savaş sonrası yaşanan yaptırımlarla enerji ihracatını ciddi şekilde etkilendi.

AB’nin en büyük doğal gaz tedarikçisi olan Rusya, savaş öncesinde AB pazarındaki payını %40’a kadar yükseltmişti. Ancak savaş sonrası ABD ve Katar gibi LNG tedarikçilerine kayan Rusya, geçen yıl AB’ye sadece 15 milyar metreküp doğal gaz sevk edebildi.

Kuzey Akım 1, Kuzey Akım 2 ve Yamal-Avrupa gibi ana boru hatları atıl duruma gelirken, Ukrayna üzerinden yapılan doğal gaz sevkiyatı durduruldu.

Türk Akımı ise şu anda Rus gazının Avrupa’ya taşınmasında önemli bir rol oynamaktadır. ABD’nin LNG tedarikini artırmasıyla beraber, Rusya Çin gibi Asya ülkelerine doğal gaz tedarikine odaklanıyor.

Rusya’nın tarım alanındaki gücü de savaştan etkilendi. Rusya ve Ukrayna, küresel tahıl üretiminin büyük bir kısmını sağlarken, savaş bu dengeyi bozdu.

Ukrayna’nın Karadeniz üzerinden tahıl ihracatı durma noktasına gelirken, Türkiye’nin arabuluculuğu ile Karadeniz Tahıl Girişimi hayata geçirilerek deniz yolu ihracatı tekrar başlatıldı.

Hava taşımacılığı ve lojistik de savaşın etkisi altında. Ukrayna ve AB’nin hava sahalarını kapatarak uluslararası uçuşları etkilemesiyle, hava yolunda %5 ila %10’luk bir azalma yaşandığı tahmin ediliyor.

Rusya’nın tankerlerine yönelik yaptırımlar lojistik sektörünü etkilerken, “gölge filo” adı verilen gizlenebilen tankerlerin kullanımının arttığı iddia ediliyor.